Od stycznia 2018 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o ochronie zabytków, która zakazuje całkowicie amatorskich poszukiwań archeologicznych na terytorium Polski. Za tego typu działanie grozić będzie kara do 5 lat pozbawienia wolności, a więc czyn taki stanie się zbrodnią. Jest to, moim zdaniem, co najmniej druga idiotyczna ustawa (po zakazie hodowli zwierząt futerkowych), którą uchwalił nasz parlament, w którym większość posiada Prawo i Sprawiedliwość. Tak więc Dobra Zmiana niekiedy może być zmianą idiotyczną.

Niedawno Policja z Wągrowca zatrzymała archeologa amatora, który, dzięki swojej pasji do „grzebania w ziemi”, wydobył m. in. rzymskie denary z I i II stulecia naszej ery, monety z czasów piastowskich w tym m.in. denar koronacyjny Kazimierza Wielkiego, denarki Kazimierza Jagiellończyka, szelągi z czasów Jana Kazimierza, ozdoby z epoki brązu oraz odważnik od wagi szalkowej z przełomu X i XI wieku. W sumie policja zabezpieczyła około 800 artefaktów, które odkrył zatrzymany pasjonat archeologii.

Oczywiście nikt z tzw. „poważnych” historyków czy archeologów nie wziął w obronę zatrzymanego mieszkańca Wągrowca, bo przecież dokonał on „zamachu” na własność państwową! Co prawda własność ta leżała w ziemi przez wieki i nikt z tychże „poważnych” archeologów czy historyków nie zainteresował się tym, że z ziemi można wydobyć takie artefakty. Dopiero potrzeba było człowieka z pasją, który te przedmioty odkrył, a jak je odkrył i próbował sprzedać, to pojawiła się Policja i prokurator i archeologa amatora zamknięto do mamra, a artefakty skonfiskowano (ciekawe co teraz z nimi się stanie?).

A przecież, tenże archeolog amator odwalił kawał dobrej roboty, której nie podjęli się „zawodowi” archeolodzy wraz z „zawodowymi” historykami. Wydobył i pokazał przedmioty, których nie chciało się odkopać „zawodowcom”.

Dlatego, moim zdaniem, zamiast całkowicie zakazywać amatorskich poszukiwań archeologicznych, należałoby właśnie umożliwić pasjonatom i hobbystom takie poszukiwania. Wystarczyłoby, aby takie działania były zgłaszane i rejestrowane u Archeologa Powiatowego. Urząd ten przyjmowałby zgłoszenie, ogłaszał warunki, na jakich prowadzone byłyby prace archeologiczne (oznaczenie i zabezpieczenie obszaru poszukiwań) oraz nadzorował ich przebieg (tak by możliwie wszystkie artefakty ze stanowiska archeologicznego wydobyć i zabezpieczyć – nie tylko monety i przedmioty, ale również fragmenty kości, bądź inne materiały organiczne, które na ogół archeolodzy amatorzy porzucają z uwagi na nikłą wartość kolekcjonerską). Archeolog Powiatowy, jako przedstawiciel Skarbu Państwa, miałby też możliwość pierwokupu tych wydobytych przedmiotów, które z uwagi na ich znaczną wartość historyczną, powinny znaleźć się w muzeum. Natomiast te przedmioty, których Archeolog Powiatowy by nie wykupił, przechodziłyby na własność tego, który te artefakty znalazł i odkopał. Wówczas taki archeolog amator mógłby te przedmioty sprzedać na aukcjach kolekcjonerskich.

Myślę, że takie rozwiązanie byłoby korzystne zarówno dla poszukiwaczy-amatorów jak i dla Skarbu Państwa.

Inne zasady, moim zdaniem, powinny obowiązywać w przypadku znalezienia przedmiotów z kruszców szlachetnych. Wówczas takie przedmioty powinien wycenić jubiler, posiadający odpowiednią wiedzę historyczną, i w takim przypadku, odkrywca powinien otrzymać kwotę „znaleźnego”, a przedmioty z kruszcu powinny zostać własnością Skarbu Państwa i trafić do muzeum.

Moim zdaniem całkowity zakaz prowadzenia amatorskich poszukiwań archeologicznych doprowadzi do tego, że tak jak prohibicja w USA doprowadziła do trzykrotnego wzrostu spożycia alkoholu, tak ceny wydobytych nielegalnie artefaktów też wzrosną kilkukrotnie, tyle, że Skarb Państwa nie będzie miał z tego nawet złamanego szeląga – dosłownie i w przenośni.

	Starybelf
	5 grudnia 2017 18:59